Mózgowe porażenie dziecięce to zespół zaburzeń psychoruchowych, który jest wynikiem uszkodzenia centralnego układu nerwowego. Do uszkodzenia dochodzi jeszcze przed porodem lub w okresie niemowlęcym i na dalszym etapie rozwoju dziecka nie postępuje. Jakie są przyczyny i objawy mózgowego porażenia dziecięcego i jak wygląda leczenie i rehabilitacja dziecka z MPD.
Przyczyny mózgowego porażenia dziecięcego
Przyczyn MPD upatruje się między innymi:
- we wcześniactwie
- w zakażeniach – toksoplazmoza, różyczka, opryszczka
- w zapaleniu opon mózgowych
- w nieprawidłowościach chromosomalnych
- w urazach okołoporodowych
- w zamartwicy – ciężkiej niewydolności układu oddechowego i krążeniowego, która prowadzi do niedotlenienia płodu
- w chorobach tarczycy u matki
- w piciu alkoholu lub/i palenia papierosów w czasie ciąży
Objawy mózgowego porażenia dziecięcego
W przypadku mózgowego porażenia dziecięcego mówimy o dość szerokim spektrum objawów. MPD diagnozuje się u 2 dzieci na 1000, a każdy przypadek jest inny. U niektórych dzieci mózgowe porażenie dziecięce objawia się bardzo łagodnie – niewielkie zaburzenia łatwiej jest skorygować w trakcie odpowiednio dobranej i przeprowadzanej rehabilitacji, dzięki czemu osoby te w dorosłym życiu są całkowicie samodzielne. U części dzieci z porażeniem mózgowym występuje porażenie kurczowe połowicze – rozwój umysłowy u dzieci w tym przypadku jest prawidłowy. Z kolei dzieci z obustronnym porażeniem połowiczym i innymi rodzajami zaburzeń z zakresu mózgowego porażenia dziecięcego rozwój umysłowy może być opóźniony.
Objawy MPD mogą się różnić, jednak do objawów ruchowych można zaliczyć:
- asymetria ruchów spontanicznych
- wzmożone napięcie mięśniowe w porażonych kończynach
- nadmierna ekspresja ruchów
- niedowład kończyn górnych lub dolnych, a także wszystkich jednocześnie
- małogłowie
- stawanie na palcach
- brak koordynacji ruchowej
Ponadto osoby z mózgowym porażeniem dziecięcym często przechodzą infekcje górnych dróg oddechowych, co związane jest z nieprawidłową pracy mięśni odpowiedzialnych za usuwanie śluzu. Zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego powodują niekiedy niedożywienie – w takiej sytuacji konieczne jest założenie przezskórnej endoskopowej gastrostomii (PEG). U osób z porażeniem mózgowym dość często występuje także epilepsja.
Obok powyższych objawów MPD wyróżnić należy takie objawy, jak:
- sensoryczne (czuciowe)
- percepcyjne
- komunikacyjne
- behawioralne
- kognitywne (poznawcze)
Mózgowe porażenie dziecięce – rehabilitacja metodą NDT
Rehabilitacja dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym wymaga kompleksowego podejścia, dlatego terapeuci chętnie korzystają z takich metod, jak NDT-Bobath, metody rehabilitacji ruchowej Voity czy metody nauczania kierowanego Peto. Niezwykle ważne jest umiejętne dobranie metody i spersonalizowanie jej według potrzeb konkretnego pacjenta.
Mózgowego porażenia dziecięcego nie da się wykryć żadnymi testami czy jednym konkretnym badaniem. Diagnozę stawia neurolog dziecięcy na podstawie wielu badań (w tym tomografii komputerowej i rezonansu mózgu), w porozumieniu z lekarzem pediatrą i ortopedą dziecięcym. Im wcześniejsze rozpoznanie kliniczne i podjęta rehabilitacja, tym jest ona skuteczniejsza. Niestety często zdiagnozowanie MPD jest trudne, wymaga czasu i doświadczenia lekarza prowadzącego. Nie istnieje niestety żaden lek, dzięki któremu możliwe by było cofnięcie zmian w centralnym układzie nerwowym.
Artykuł powstał przy współpracy z Akademią Ruchu – gabinetem rehabilitacji w Warszawie.
0 komentarzy
