Wielu z nas harcerstwo kojarzy się przede wszystkim z poczuciem jedności i wspólnoty. Grupowe śpiewy przy ognisku, praca zespołowa, której efektem jest na przykład obóz powstały w środku lasu… Przykładów na to, że harcerstwo uczy współpracy, z pewnością nie brakuje. Istnieją jednak takie elementy, które odróżniają poszczególne jednostki od innych. Jednym z najważniejszych jest proporzec harcerski.
Czym jest proporzec harcerski?
Proporzec harcerski pozwala jednostce harcerskiej na zamanifestowanie swojej suwerenności. Wbrew pozorom nie każda drużyna czy szczep jest jednak uprawniona do jego noszenia. Aby było to możliwe, musi zostać spełnionych kilka warunków:
- członkowie grupy powinni wykazać się podczas dokonywania czynu uznanego za wyjątkowy,
- jednostka powinna także uzyskać pozwolenie od zwierzchników,
- należy wybrać osobę, która zajmie stanowisko chorążego, ponoszącego odpowiedzialność za proporzec harcerski. To chorąży decyduje o tym, w jakich sytuacjach jednostka może i powinna wystąpić z proporcem.
Proporzec harcerski jest synonimem wyjątkowo cennego skarbu w środowisku harcerskim. Niejednokrotnie członkowie poszczególnych szczepów, zastępów czy drużyn dokonują prób kradzieży proporców z terenu zajmowanego przez innych harcerzy. Zadaniem wszystkich członków danej jednostki na czele z chorążym jest więc obrona proporca przed wpadnięciem w niepowołane ręce.
Proporzec harcerski – funkcje
Głównym zadaniem proporca harcerskiego jest odróżnianie określonej jednostki od innych. Najczęściej proporzec harcerski jest wykorzystywany podczas rozmaitych obrzędów, w których biorą udział członkowie poszczególnych grup.
Wygląd poszczególnych proporców harcerskich różni się od siebie. Decydują o nim osoby odpowiedzialne za zasady funkcjonowania jednostek. Każdy proporzec harcerski jest tworzony tylko w jednym egzemplarzu.
Proporzec harcerski jest oznaczeniem charakterystycznym dla niemal całej struktury harcerstwa polskiego. Swoje proporce mają zarówno zastępy, szczepy, jak i drużyny harcerskie. Jedynym wyjątkiem są w tym przypadku drużyny zuchowe, które tradycyjny proporzec harcerski zastępują totemem.
Jak wygląda proporzec harcerski?
Najważniejszymi elementami proporca harcerskiego są:
- długi i wytrzymały drzewiec
- oraz kawałek materiału w określonych barwach, nazywany płatem.
Płat jest elementem dwustronnym, który pozwala na rozróżnienie konkretnej drużyny, zastępu lub szczepu nawet z dużej odległości. Najważniejsze symbole są umieszczane na lewej stronie płata proporca. To właśnie tam znaleźć można znaki charakterystyczne dla drużyny czy zastępu. Prawa strona materiału z reguły przybiera dowolne zabarwienie. Nie jest ono bowiem regulowane przez odgórne zasady.
Artykuł powstał we współpracy z firmą Morowo.